Door Lejo Siepe
“Als ik ’s avonds naar het tv- journaal kijk, heb ik de indruk dat ik naar de herhaling van een oud feuilleton zit te kijken. De omloop – snelheid van het nieuws is nog nooit zo hoog geweest. Dat zet journalisten dermate onder druk dat ze hun vak niet meer behoorlijk kunnen uitvoeren. Ik heb echt medelijden met jonge collega’s die er meteen ingesmeten worden en direct moeten presteren en renderen. Ze krijgen geen tijd meer om het vak te leren. Ik voel me daar bijzonder slecht bij. Daarom kap ik ermee en ga ik me toeleggen op het schrijven van boeken. Ik snak naar meer adem, meer tijd, meer ruimte en die vind ik steeds minder in de journalistiek.”
De gelauwerde Vlaamse journalist Chris de Stoop beschreef in zijn boek Reporter het einde van zijn loopbaan. Hij voelde zich niet meer thuis in de hedendaagse journalistiek. De Belg voert als redenen aan de omloopsnelheid van het nieuws door de opkomst van social media, de monopolie positie van uitgevers en “ de journalistiek ontbeert de noodzakelijke afstand tussen het feit en de verslaggeving”.
Er is geen tijd meer voor reflectie. On line eerst is het credo bij alle redacties. “ Bijna alles wordt zo ongeveer in realtime op het scherm gegooid. In mijn ogen is nieuws nog altijd een afgewerkt product maar met dat instant nieuws is juist het omgekeerde het geval. Het is alsof je voortdurend naar de making of aan het kijken bent, inclusief alle geruchten, alle verdraaiingen, alle fouten. Zo wordt de basis onder het vak weggeslagen, namelijk dat het publiek bereid is om te geloven wat jij te berde brengt. Die geloofwaardigheid heeft een serieuze knauw gekregen. We moeten er op zijn minst zelf van overtuigd zijn dat we de best mogelijke versie van de waarheid brengen. Als we die overtuiging kwijtraken, dan bedrijven we geen journalistiek meer maar op zijn best infotainment.’
Ik las onlangs het jaarverslag 2020 van RTV Noord. Doel is ‘ om het beste multimediaplatform van Groningen en voor Groningers te zijn”. Ik moest onwillekeurig denken aan de woorden van mijn Vlaamse collega . “ We luisteren goed naar de behoeften”, schrijft directeur Gijs Lensink in het jaarverslag. “ Waar mensen betrouwbaar adequaat nieuws kunnen halen, achtergronden, duiding, opinies en sport en cultuur. (…) We zijn er trots op dat we veel Groningers weten te bereiken met relevante verhalen”.
Wat is relevant? RTV Noord ziet dat online nieuws toeneemt ten gunste van radio en tv. “ In 2020 keken door de weeks 83.000 Groningers naar Noord-Vandaag, een daling met 2019, toen zaten we op 88.000”. Ook bij radio ziet de leiding een dalende tendens door concurrentie. ‘ Dagelijks stemden 55.000 Groningers af op Radio Noord”.
De provincie Groningen telt rond de 600.000 inwoners. Slechts 1 op de 6 inwoners stemt af op de regionale zender. Het aantal kliks op het sociale media platform van RTV Noord zal ongetwijfeld hoger liggen hoewel ik geen concrete cijfers terugzag in het jaarverslag.
Wellicht is het beter om minder ‘ naar de behoeften ‘ te luisteren en meer het journalistieke hart te volgen met relevante verhalen. Meer duiding, achtergronden en onderzoek dan alleen maar oppervlakkig nieuws en sportnieuws.
Het jaarverslag vermeld dat in 2020 slechts “ 7 documentaires, 5 podcasts en een vlogdocu zijn gemaakt”. Kom op RTV Noord, met 96 ft’ers in dienst kan dat veel meer zijn. Meer relevante achtergrond – en onderzoeksverhalen en minder ( instant) nieuws, dat moet toch niet zo moeilijk zijn.
Geef een reactie